Voorwoord

Etten-Leur kan investeren en vooruitkijken
In deze kadernota en bestuursrapportage laten we zien hoe we er op dit moment voor staan en kijken we ook alvast vooruit naar volgend jaar. Kort voor de kadernota stelde het Rijk de voorjaarsnota vast. Hiermee zijn er meer middelen naar gemeenten gekomen, vooral voor de jaren 2026 en 2027. Gemeenten en VNG hebben hun krachten gebundeld en een duidelijk geluid afgegeven. Het Rijk heeft hiernaar geluisterd. Althans, voor een deel en in ieder geval voor de eerste jaren. Voor de jaren vanaf 2028 blijft het onzeker, wat inmiddels gebruikelijk is geworden in de financiële relatie tussen Rijk en gemeenten. Er zijn gemeenten die zelfs met de handreiking van het Rijk nog niet uitkomen. Gelukkig kunnen wij vanuit ons financieel beleid, onzekerheden redelijk opvangen en onze ambitie blijven vasthouden.

Goed perspectief voor de komende jaren
Vanuit het Rijk is nu gezorgd voor extra middelen voor de demping van het zogenaamde ravijnjaar, voor loon- en prijscompensatie en geld voor jeugdzorg. Daarnaast hebben we de afgelopen jaren altijd kritisch gekeken naar onze begroting waar we konden besparen of juist konden investeren. Dat maakte ons ‘ravijn’ minder diep dan bij andere gemeenten. Dat alles maakt dat we voor 2025, 2026 en 2027 een goed perspectief hebben. Er is ook voldoende ruimte voor de nieuwe gemeenteraad om ambities door te trekken in de nieuwe raadsperiode.

Investeren in Wmo en Jeugdzorg
Eind 2024 startten we een onderzoek naar onze uitgaven op het gebied van Wmo en Jeugdzorg. Naast het project over normalisering in de jeugdzorg dat al liep. Dat de druk van het ravijnjaar is uitgesteld tot 2028, wil niet zeggen dat dat onderzoek niet nuttig is. Sterker nog: we vinden het belangrijk om de vinger achter de kosten op deze gebieden te krijgen zodat we de kosten beter kunnen beheersen. De zogenaamde open-einde-regelingen blijven een risicovolle onderneming voor gemeenten. Daarom is het belangrijk om deze risico’s waar mogelijk te dempen en dat komt terug in dit onderzoek. Het gaat natuurlijk om het doel: mensen die kwetsbaar zijn, kunnen blijven helpen. Maar dan wel zo dat financieel haalbaar is en blijft. Daarom kijken we uit naar de resultaten van het onderzoek en naar het implementeren van de verbetervoorstellen. We verwachten deze voor de begrotingsvoorstellen 2026 te presenteren.

Investeren in de lange termijn
Door behoedzaam en degelijk financieel beleid zorgen we voor de toekomst van Etten-Leur. Daardoor kunnen we blijven investeren voor de lange termijn en zorgen we daarmee ook voor stabiliteit. Dat geldt bijvoorbeeld voor het Integraal Huisvestingplan voor het onderwijs, voor het onderhouden van wegen (verhardingen) in onze gemeente en voor de investeringen die nodig zijn voor de spoortunnel en de mogelijke aanleg van een Oostelijke randweg.

Ruimte voor de volgende raadsperiode
In 2025 zijn we nog volop bezig met het huidige raadsprogramma. We zullen als college nog een aantal belangrijke voorstellen aan de gemeenteraad voorleggen voor zaken die zullen doorlopen in de volgende raadsperiode. Financieel is er ruimte voor de nieuwe raad om deze zaken door te zetten en nieuwe ambities af te spreken. Een uitdaging de komende tijd is met name dat de capaciteit in onze organisatie niet oneindig is. Hoewel we nog steeds als goed werkgever te boek staan, staat de arbeidsmarkt nog steeds onder druk. Oftewel: we moeten zuinig zijn op de mensen die onze ambities moeten waarmaken. Zij doen dit met grote gedrevenheid en met een groot hart voor onze gemeente. Maar het laat onverlet dat we op onderdelen ook prioriteiten moeten bepalen voor de inzet van onze mensen.

Tot slot
In het jaar voor de verkiezingen zien we dat we goed op dreef zijn om de doelstellingen uit het huidige brede raadsprogramma te realiseren. De laatste grote besluiten van het raadsprogramma staan in 2025 op de agenda. Het Rijk is met extra middelen over de brug gekomen, in ieder geval tot 2028. Het nieuwe gemeentebestuur heeft nu ruimte voor een nieuw raadsprogramma. Al moeten we behoedzaam blijven voor de jaren na 2028. We hebben er alle vertrouwen in dat deze gemeenteraad en de nieuwe gemeenteraad, de bestuurlijke vertegenwoordiging van Etten-Leur, de juiste keuzes maakt voor de toekomst. Natuurlijk met onze inwoners, ondernemers en alle andere partners in Etten-Leur. Want Etten-Leur maken we samen!

Het college van burgemeester en wethouders